زمين در هر 24 ساعت يکبار به دور محور خودش ميگردد؟
باور غلط :
زمين در هر 24 ساعت يکبار به دور محور خودش ميگردد.
زمين به دور محورش، در خلاف جهت حرکت عقربه هاي ساعت مي چرخد و هر دوران کامل آن يک روز نجومي طول مي کشد که مدت آن 23 ساعت و 56 دقيقه و 4 ثانيه است، بر خلاف تصور عامه مردم که آن را 24 ساعت مي پندارند. روز نجومي کوتاه تر از روز معمولي است، که آن را «روز متوسط خورشيدي» مي نامند. کشندها خيلي به تدريج چرخش زمين به دور محورش را کند مي کنند و بر طول شبانه روز مي افزايند. 200 ميليون سال ديگر، شبانه روز 25 ساعت خواهد شد.
آزمايش هاي زيادي دال بر آن اند که زمين حول محورش مي چرخد. از قاطع ترين آن ها آزمايشي است که فوکو فيزيکدان فرانسوي در 1851 طرح کرد. در اين آزمايش، دوران زمين به طور مستقيم مشاهده مي شود.
تنها وسيله لازم براي اين آزمايش يک آونگ است که از گلوله اي سربي و تکه سيمي براي آويختن تشکيل شده است. براي اندازه گيري دقيق بايد :
1ـ سيم بلند باشد.
2ـ گلوله سربي، سنگين باشد.
3ـ آونگ از نقطه اي ثابت و محکم آويخته شده باشد.
بنا بر نظريه اي که آزمايش بر آن مبتني است، آونگي که به آزادي نوسان مي کند، صفحه نوسانش را حفظ مي کند. يعني اگر آونگ نوسان را در امتداد شمال ـ جنوب آغاز کند همچنان در آن امتداد نوسان خواهد کرد تا مقاومت هوا يا اصطکاک آن را حال سکون در آورد.
طرز کار اين آزمايش چنين است :
1ـ آونگ را به نوسان در آوريد.
2ـ بر روي زمين با رسم خطي مسير گلوله آونگ را مشخص کنيد.
3ـ يک ساعت بعد نگاه کنيد، اين خط به اندازه 15 درجه در خلاف جهت حرکت عقربه هاي ساعت نسبت به صفحه اي که آونگ در آن نوسان مي کند، چرخيده است.
4ـ مشاهده مي کنيد که در يک روز نجومي، اين خط يک دور کامل را در خلاف جهت حرکت عقربه هاي ساعت پيموده است.
نخستين بار اين آزمايش با سيمي 60 متري در پانته ئون پاريس انجام شد. آزمايش در عرض جغرافيايي پاريس اندکي پيچيده تراست. ولي از نتيجه آن يعني چرخش زمين به دور محورش، گريزي نيست.
چند اثر مستقيماً معلول چرخش زمين اند:
1ـ توالي روز و شب. هر نقطه از زمين متناوباً رو به خورشيد (روز) مي کند يا پشت به آن (شب) مي دارد.
2ـ صلب بودن محور. محور زمين زاويه ميل خود را با صفحه مدارش حفظ مي کند و پيوسته رو به سوي ستاره قطبي است. از اين لحاظ زمين چرخان شباهت بسيار به يک ژيروسکوپ چرخان دارد. محور زمين نيز مانند محور ژيروسکوپ داراي حرکت تقديمي است.
3ـ به هر جسمي بر روي زمين يک نيروي گريز از مرکز وارد مي آيد که در استوا بيش ترين مقدار را دارد و در قطب صفر است. در نتيجه وزن اجسام در قطب بيشتر است تا در استوا (اين اختلاف ورزن بسيار کوچک است و بيشتر از لحاظ علمي مورد توجه است.)
4ـ پخ بودن زمين در قطب ها احتمالاً معلول اين چرخش در زماني بوده است که سطح زمين هنوز حالتي مايع يا شکل پذير داشته است.
زمين علاوه بر چرخش به دور محورش حرکتي ديگر به دور خورشيد دارد. زمين هر سال در سفري 1000 ميليون کيلومتري با سرعتي بيش از 100000 کيلومتر در ساعت يک بار به دور خورشيد مي گردد. اين سفر کمي بيش از 365 روز طول مي کشد و تقويم ما بر مبناي آن است. با حرکت زمين در مدارش به نظر مي رسد که خورشيد نسبت به ستارگان زمينه، جا به جا مي شود.
مسابقه وبلاگ برتر ماه
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: